Törkijagä säjaxät

Aprel’ aenda Törkijadä törki ädäbijatkä häm mädänijatkä bagïşlangan zur xalïkara cïennar bulïp ütte, alarda distälägän ildän kilgän galimnär belän bergä, Tatarstannan da väkillär katnaştï. Istanbul şähärendä ütkärelgän häm “Törki ädäbijattä Istanbul” dip atalgan simpoziumda bu temanïñ tatar ädäbijatïnda çagïlïşï kiñ jaktïrtïldï, Mäskäüdän filologija fännäre doktorï Älfinä Sibgatullina “Tatar xacnämälärendä Istanbul”, Çallï şähärennän jazuçï, tarix fännäre kandidatï Fäüzija Bäjrämova “Gabdräşit Ibrahimov icatïnda häm tormïşïnda Istanbul”, Kazannan filologija fännäre kandidatlarï Älfinur Näcipova “20 jöz başïnda Istanbuldagï säjasi xällärneñ tatar ädäbijatïnda çagïlïşï”, Läjlä Mingazova “Bügenge tatar şig˝rijatendä Istanbul (Çulpan Zarif häm Rifä Raxman şigïr’läre misalïnda)”, Läjsän Gäräeva “Tatar galime Äbrar Kärimullinnïñ Istanbul belän bäjle jazmalarï”, Törkijaneñ Mugla şähärendä jaşäüçe millättäşebez, filologija fännäre kandidatï, şagïjrä Çulpan Zarif-Çetin “Tatar jazuçïsï Mirgazijan JUnïsnïñ säjaxätnämälärendä Istanbul”, törek galimäse Ajşä Bäjrämle “Ělekkege tatar romannarïnda Istanbul” digän temaga dokladlar jasadïlar, tïñlauçïlarnï kïzïksïndïrgan küp soraularga cavap birdelär. Fäüzija Bäjrämova korïltajnï oeştïruçïlarga “Küçem xan” dip atalgan kitabïn häm Kazan belän bäjle istäleklär büläk itte, bïel Törkijadä Gabdräşit Ibrahimovnïñ 150 ellïgïna bagïşlangan fänni konferentsija ütkärü idejasen täk˝dim itte.

Fäüzija Bäjrämova şulaj uk Törkijaneñ Ěgej diñgeze buenda urnaşkan Fätxija şähärendä uzdïrïlgan “Berençe xalïkara törki mädänijat” korïltaenda da katnaştï. Törkijaneñ Ankara şähärenä urnaşkan “Xalïk kul’turï araştïrmalarï kurumï” häm Fätxija şähäre xakimijate belän berlektä uzdïrïlgan bu xalïkara simpoziumda 19 ildän kilgän galimnär 33 doklad jasadïlar. Baku universitetï rektorï, professor Cälil Nagievnïñ Çïñgïz Ajtmatov icatïna bagïşlangan dokladï, Kïtajdagï Şärkïj Törkestannan kilgän ujgïr galime Gümärcan Nurinïñ Mäxmüt Kaşgarïjnïñ 1000 ellïgïna bagïşlangan çïgïşï, Kosovadan törek galime Altaj Surojnïñ bäjsezlekkä bagïşlangan dokladï, Gagauzija, Bolgarija, Makedonija, Rumïnija, Gretsija, Kïrgïzstan, Törekmänstan, Kïrïm, Tön’jak Kipr, Törkija galimnäreneñ törki mädänijat turïndagï çïgïşlarï bar xalïkta kïzïksïnu ujattï. Millättäşebez Fäüzija Bäjrämova isä “Bötendön’ja tatar kongressï häm törki-tatar milläte” dip atalgan temaga zur doklad jasadï, şähär kitapxanäsenä häm korïltajnï oeştïruçïlarga üzeneñ kitaplarïn häm Kazan belän bäjle istäleklär büläk itte. Bu xalïkara forumda Rossijadän väkillär bulmaganga kürä, ul Idel-Uralda, Seberdä häm Tön’jak Kavkazda jaşäüçe başka törki xalïklar turïnda da baj mäg˝lümat birde.

Fäüzija Bäjrämova üzeneñ Törkija bujlap säjaxäten ilneñ başkalasï Ankara şähärendä dävam itte. Biredä ul kaharman millättäşlärebez Gali Akïş häm Iklil Korban belän oçraştï, alardan baj tarixi mäg˝lümat aldï häm il agalarïna üzeneñ kitaplarïn büläk itte. Fäüzija Bäjrämova Ankara universitetï karşïnda ěşläp kilgän “Koksav sotsial’ häm strategik araştïrmalar vakïfï”nda törki galimnär belän maxsus oçraşïp, alarga “Sovet çorïnnan soñ Tatarstanda fikri vä säjasi xäjat häm Tatarstan-Törkija ělemtäläre” digän temaga lektsija ukïdï, xalïknïñ küp soraularïna cavap birde. Ul şulaj uk biredä “Xalïkara keşe xokuklarï Aurazija Federatsijase” citäkçese Abdullah Buksur belän oçraştï, üzeneñ “Tatar Karabolagï – 50 el ülem koçagïnda” dip atalgan kitabïn törek telenä tärcemä itep bastïru turïnda şuşï oeşma belän kileşü tözede. “Xalïkara keşe xokuklarï Aurazija Federatsijase” oeşmasï jazuçï-galim häm cämägat’ ěşleklese, xokuk jaklauçï Fäüzija Bäjrämovanïñ kandidaturasïn Berläşkän Millätlär Oeşmasïna şäxes bularak terkätergä täk˝dim itäçägen belderde.

Fäüzija Bäjrämova Törkijadä şulaj uk kürenekle millättäşebez Gabdräşit Ibrahimov belän bäjle küp material tupladï, milli kitapxanälärdä buldï, bu temanï öjrängän törek galimnäre belän oçraştï.

“Tarixi-mädäni miras” Fondïnïñ matbugat üzäge.

19 aprel’, 2008 el, Çallï şähäre.